Trung Hòa Nhật Báo 1923-1945
Trung hòa nhật báo là tờ báo có sức sống đáng nể. Nếu tính cả hai giai đoạn thì tờ báo này có tuổi đời 22 năm. Trung hòa Nhật báo ra mắt năm 1923. Đây là tờ báo của Công giáo do ông G.Lebourdais làm chủ nhiệm. Ông thầy tu kiêm chủ báo này rất giỏi tiếng Việt và phần lớn các bài xã thuyết (xã luận) trên trang nhất đều do Lebourdais viết dưới bút danh Đông Bích. Quản lý tờ báo là ông Nguyễn Bá Chính. Ông này khi đó là Thư ký cho Tòa Đốc lý Hà Nội (tương đương chức Chánh văn phòng UBND thành phố bây giờ). Ông Bá Chính cũng là tác giả của cuốn sách Hà Nội chỉ nam xuất bản năm 1923. Cộng tác cho tờ Trung hòa ban đầu là một số cây bút sừng sỏ, đáng chú ý là nhà báo Đào Trinh Nhất. Báo quán tại 33 Rue de la Mission (phố Nhà Chung). Giờ nơi này là Trung tâm bồi dưỡng chính trị của quận Hoàn Kiếm. Về nội dung, Trung hòa nhật báo là dạng báo tin tức. Cách dàn trang và sắp cột giống tờ Đông Tây. Báo chia làm 6 cột mục. Trang nhất là các bài xã thuyết (do Đông Bích phụ trách), ngoài ra là các tin tức Âu châu, Trung Quốc, Bắc kỳ và các địa phương của Việt Nam. Đặc biệt, tờ báo này luôn có mục riêng nói về tin tức vùng Vân Nam. Điều này là có lý do. Số là thập niên 30 ở Trung quốc nội chiến liên miên. Các thế lực quân phiệt cát cứ khắp nơi. Ở Vân Nam do viên tướng Long Vân cai quản. Bộ hạ của Long Vân sau này chính là Hà Ứng Khâm, Lư Hán và Tiêu Văn. Long Vân rất thân với người Pháp bởi một lần người Pháp đã chữa mắt cho Long Vân. Chính quyền Pháp coi Vân Nam là bức tường chắn cho Đông Dương nên đặc biệt coi trọng mối quan hệ với Long Vân. Các báo thời đó luôn lấy tin tức Vân Nam để đăng báo và tờ Trung Hòa cũng vậy. Trung hòa nhật báo giai đoạn đầu (có Đào Trinh Nhất, Nguyễn Bích Giai tham gia) là một tờ báo thuần túy đưa tin chính trị- xã hội nên bán rất chạy. Sau thấy lượng độc giả quá đông nên những người theo đạo Thiên chúa mới mượn tờ báo để truyền đạo. Đào Trinh Nhất, Nguyễn Bích Giai, Nguyễn Thượng Huyền dần rút khỏi báo. Tờ Trung hòa nhật báo bị sút kém lượng đọc và đến năm 1939 thì đổi thành Trung hòa. Tờ Trung hòa tiếp tục hoạt động đến năm 1945 thì mới đình bản.
