Khái quát về Thanh thực lục và sách Thanh thực lục: quan hệ Thanh-Tây Sơn

Khái quát về Thanh thực lục và sách Thanh thực lục: quan hệ Thanh-Tây Sơn (Cuối thế kỷ XVIII-đầu thế kỷ XIX)/An Overview of Qing Shi-lu (Annals of the Qing Dynasty) and the Book Qing Shi-lu: Qing-Tây Sơn Relations (Late 19th- Early 20th Century)
Phạm Hoàng Quân

Tóm tắt
https://www.mediafire.com/?hntqghhkmizgiq
Thanh thực lục là bộ sử biên niên của triều đại nhà Thanh, Trung Quốc, được tổ chức biên soạn chi tiết và công phu, bao gồm 13 bộ, 4.433 quyển, kéo dài suốt 12 triều vua trong gần 300 năm. Bộ sử trường biên đồ sộ này không chỉ ghi chép lịch sử Trung Quốc dưới thời nhà Thanh mà còn chứa đựng rất nhiều sử liệu liên quan đến lịch sử các quốc gia lân bang ở Đông Á và Đông Nam Á. Vì thế, ngay từ đầu thế kỷ XX, người Nhật đã đi tiên phong trong việc thu thập văn bản, dịch thuật và khảo cứu về Thanh thực lục. Riêng đối với Việt Nam, chỉ trừ những năm đầu tiên, còn lại hầu như suốt thời gian tồn tại của nhà Thanh, việc quan hệ với Việt Nam được biên chép đều đặn trong Thanh thực lục. Tuy vậy, nguồn sử liệu phong phú này lại ít được học giới Việt Nam quan tâm. Mãi đến thời gian gần đây, việc khai thác các nguồn sử liệu Trung Quốc, trong đó có Thanh thực lục mới được một số nhà nghiên cứu Việt Nam thu thập, dịch thuật để phục vụ cho việc nghiên cứu lịch sử nước nhà.

ABSTRACT

Qing Shi-lu (Annals of the Qing dynasty) was meticulously compiled in 13 books, 4,433 volumes, talking about the history of the Qing dynasty in China during the reigns of 12 Emperors in nearly 300 years. That huge chronicle book is not only concerned with Chinese history under the Qing dynasty but also historical events relating to the history of neighboring countries in East Asia and Southeast Asia. Thus, in early 20th century, the Japanese pioneered collecting, translating and studying Qing Shi-lu.

With regard to Vietnam, the relation between the two countries were noted regularly in Qing Shi-lu during the time of Qing dynasty’s reigning except the early years. However, Vietnamese scholars were not interested much in its historical sources. Until recently some Vietnamese researchers have collected and translated Chinese history books, among them is Qing Shi-lu, to satisfy research of the history of Vietnam.

Toàn văn: PDF