Lăng mộ hoàng gia thời Nguyễn tại Huế/Royal Tombs of the Nguyễn Dynasty in Huế Phan Thanh Hải Tóm tắt Lăng mộ hoàng gia triều Nguyễn là một trong những bộ phận quan trọng trong tổng thể kiến trúc kinh đô Huế - Di sản văn hóa thế giới được UNESCO tôn vinh từ năm 1993. Nói đến Huế, người ta không chỉ nghĩ đến thành trì, cung điện, đàn miếu, chùa quán mà còn nghĩ ngay đến các khu lăng tẩm rộng lớn của các vua Nguyễn, những công trình kiến trúc đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật truyền thống và sự hài hòa với tự nhiên. Là một đối tượng quan trọng như vậy nên lăng tẩm triều Nguyễn đã được không ít nhà nghiên cứu từ xưa đến nay quan tâm, tìm hiểu. Hơn thế, việc nghiên cứu về lăng tẩm hoàng gia tại Huế còn cung cấp những gợi ý quan trọng cho việc tìm hiểu nghiên cứu về lăng tẩm hoàng gia của các triều đại trước và mối quan hệ giữa các vùng đất có lăng tẩm hoàng gia với các kinh đô, nhất là kinh đô Thăng Long ngàn năm gắn liền với các triều đại Lý, Trần, Lê... Bài viết này đưa ra một cái nhìn tổng quan về lăng tẩm hoàng gia thời Nguyễn, bao gồm từ thời các chúa (1558-1775) đến thời các vua (1802-1945). Nội dung bài viết gồm các phần: Lịch sử xây dựng; Quy thức lăng tẩm và vật liệu xây dựng; Nghi thức tang lễ và thờ cúng; Tương đồng và dị biệt; Kết luận. ABSTRACT Royal tombs of the Nguyễn dynasty are an important part of Huế’s architectural complex, a World Cultural Heritage recognized by UNESCO in 1993. Huế is mentioned not only with the Royal Citadel, temples and pagodas, but also immense sites of the royal tombs, the architectural monuments reaching the peak of traditional art and the harmony with nature. Researchers have studied on the Royal Tombs during the Nguyễn dynasty for their important architectural role. Moreover, the research of them provides important suggestions for doing research into royal tombs of previous dynasties and the relation between their location and the capital cities, especially Thăng Long (the capital city of Flying Dragon) which connected closely with the dynasties of Lý, Trần and Lê. This article presents an overview of the royal tombs during the Nguyễn dynasty, including the periods of Nguyễn lords (1558-1775) and Nguyễn kings (1802-1945). The contents consist of six sub-titles: Construction history; Model and construction materials; Funeral and Worship Ceremonies; Similarities and Differences; Conclusion.https://www.mediafire.com/?hntqghhkmizgiq Toàn văn: PDF
